café Pelt Heëlesche Gemuutligheet

Column door Wiel Verheesen in Noa de Mes, Café Pelt, 6 mei 2018

De Dodenherdenking was een indrukwekkende gebeurtenis, al zullen de paar voetgangers die tijdens de plechtigheid met nietszeggende gelaatstuitdrukking door de Akerstraat liepen daar weinig van meegekregen hebben. Je maakt zelf wel uit waarnaar je interesse uitgaat, nietwaar? Ik kan me vergissen, maar ik meende te zien wat ze dachten. Bij weer een andere passant vond ik de vragende blik in diens ogen opvallend. Wat is hier eigenlijk gaande? Het werd me weer duidelijk, ondanks krant, radio, televisie, tijdschrift, gsm, app, I-Pad en ouderwetse rooksignalen zijn er nog altijd mensen die onder een steen leven. Hopelijk lezen ze de reclamefolders van de Jumbo en Lidl wél, anders is hun aardse bestaan toch wel erg bekrompen. En datzelfde zou ik willen zeggen over de meid die in het voorbijgaan giechelend met haar vriendje naar de kranslegging keek. Erg hé?
Voor het overige, ondanks haar opvallende rondingen van het blondje ben ik niet koud en zeker niet warm geworden van haar. Ik hoop dat ze straks een paar gezonde kinderen op de wereld zet en die kan laten opgroeien (en ook opvoeden) zonder razzia’s, luchtalarm, executies en deportaties. Ikzelf ben in elk geval niet vergeten hoe ik als kind met mijn ouders, broer en zus, ooms en tantes en duizenden andere Midden-Limburgers vanuit de Roermondse contreien, voorjaar 1945, naar de noordelijke provincies geëvacueerd werd. Het gebied waar wij woonden was in de frontlinie komen te liggen, vandaar. Zuid-Limburg was toen al geruime tijd bevrijd. Ik weet, jongetje van zes, nog hoe Canadese tanks het Friese dorp binnentrokken waar wij ondergebracht waren. Ik herinner me hoe mijn vader met tranen in de ogen naar zijn moeder, mijn oma dus, rende. ”Moeder, we zijn weer vrij.” Pas later besefte ik dat het tranen van vreugde en emotie waren. Als je dat hebt meegemaakt loop je niet grinnikend voorbij een kranslegging …..
À propos, meteen na de bevrijding werd ook een hit geboren. Ouderen zullen zich die meezinger nog wel herinneren, denk ik: ’Trees heeft een Canadees, o wat is dat meisje in haar sas. ’ Overigens, de tekst werd in het uitgaansleven al snel gewijzigd. ’Trees heeft een Canadees, vroeger met de Moffen uit geweest.’ Tja, zo gaat dat vaak met meezingers. Hoe dan ook, de oorlog was voorbij, de wederopbouw kon beginnen. Vrijheid, blijheid, rechtvaardigheid. Een paar weken later werd de fiets van mijn vader gestolen. Er was geen Duitser meer in het land.
Laat me van alle herdenkingen maar snel overstappen naar andere onderwerpen, bijvoorbeeld naar de nacompetitie waarin Roda JC de dreigende degradatie moet voorkomen. Of naar de Ronde van Italië die nu al drie dagen bezig is op grondgebied van Israël, hoewel ik zeker weet dat Pontius Pilatus en zijn Romeinse legioenen zich dáár al niet meer bevinden. Niettemin, de start in Jeruzalem mag je gerust een stunt noemen. Ik had het in elk geval niet kunnen bevroeden toen ik zo’n kleine veertig jaar geleden voor het eerst in het Beloofde Land was. Maar ja, tussen toen en nu is niet alleen de wielerwereld veranderd.
Liegen alsof het gedrukt staat is bij premiers of presidenten van democratische landen als Nederland en de VS net zo gewoon geworden als buitensporige betalingen aan topvoetballers of hemeltergende escapades die bepaalde politici, VVD’ers niet op de laatste plaats, zich permitteren. Kortom, geloven in oprechtheid en waarheid zijn zoiets geworden als geloven in Sinterklaas, Rutte, Trump en de Ooievaar. En daarbij moet je ook nog voor lief nemen dat rechters soms straffen opleggen aan criminelen die in geen verhouding staan tot de daden die zijn gepleegd. Zogenoemde taakstraffen na een verkeersovertreding met dodelijke afloop of het verkopen van politiegegevens aan de onderwereld verschillen soms nauwelijks met de hoogte van de straf die je vroeger op school of thuis kreeg wanneer je betrapt was bij het gappen van een paar appels.
Toen ik een poosje geleden in Herten en Roermond - waar mijn roots liggen - nog een paar makkers van vroeger tegenkwam hebben we het over die boetedoening van destijds nog eens gehad. Achteraf bekeken kan die terugblik overigens ook een legitieme reden geweest zijn om het stamcafé van weleer nog eens op te zoeken en te praten over de fijne tijd die wij er destijds hadden, óók bij de plaatselijke voetbalclub.. Vriendschap in het kwadraat, weet je nog. . ’Als je na een training je portemonnee in de kantine had vergeten of verloren lag die er de volgende week nog steeds. Klopt helemaal,’ aldus weer een andere oud-strijdmakker, ’alleen was ie dan leeg.’ Lachen, gieren, brullen. En dit laatste vooral om de ober te laten aantreden. Mijn oude school- en dienstkameraden zijn weliswaar niet talrijk meer (de zeis heeft sporen achtergelaten) maar de lol en levenswijsheid zijn nog aanwezig. En we zijn het dan ook nog steeds volop eens met de titel die Midas Dekker aan een van zijn boeken gaf : ’Tussen huis en hemel ligt de kroeg. ’ Als alleen zo’n titel al niet voldoende meer is om het boek te kopen weet ik het ook niet meer. U mag nu rustig giechelen.
Wiel Verheesen